کشف جسد زن غرق شده در گنجگون بویراحمد (۹ فروردین ۱۴۰۳) تردد از کرج و آزادراه تهران -شمال به سمت مازندران ممنوع شد (۹ فروردین ۱۴۰۳) درگیری خونین در قبرستان یاسوج دو کشته برجای گذاشت (۹ فروردین ۱۴۰۳) ورود مسافران به مشهد از ۷ میلیون و ۸۰۰ هزار نفر عبور کرد | میانگین ظرفیت اشغال واحد‌های اقامتی مشهد به ۴۱ درصد رسید ٣٨ خودرو طی ٢۴ ساعت گذشته در مشهد توقیف شد (۹ فروردین ۱۴۰۳) افزایش تعداد کشته‌شدگان تصادف ۲ خودرو در محور دامغان - جندق به ۹ نفر + تصاویر (۹ فروردین ۱۴۰۳) ثبت نام آزمون‌های ورودی مدارس سمپاد و نمونه‌دولتی از ۱۸ فروردین آغاز می‌شود فروش بلیت قطار‌های نیمه دوم فروردین از امروز آغاز شد (۹ فروردین ۱۴۰۳) فرودگاه مشهد در رتبه دوم پر ترددترین فرودگاه‌های کشور در نوروز ۱۴۰۳ قرار گرفت بانک شیر مشهد در روز‌های کاری ایام نوروز فعال است خدمات‌رسانی به بیش از ۱۰۰۰ مسافر نوروزی در داروخانه‌های هلال احمر خراسان رضوی چرا مبالغ جریمه‌های رانندگی ۵ برابر شد؟ ۴۰ درصد مراجعه کنندگان به داروخانه‌های مشهد غیربومی هستند تصادف مرگبار پژو پارس و سوناتا در جاده‌های سمنان (۹ فروردین ۱۴۰۳) ویدئو| جزئیات پرونده زمین خواری به ارزش ۳ هزار میلیارد تومان در آستارا واژگونی پراید در جاده نیشابور به سبزوار ۴ کشته و مصدوم برجای گذاشت (۹ فروردین ۱۴۰۳) ممنوعیت ترافیکی شب‌های قدر سال ۱۴۰۳ در مشهد اعلام شد ظرفیت قطار‌های منتهی به مشهد در شب‌های قدر افزایش می‌یابد؟ (۹ فروردین ۱۴۰۳)
سرخط خبرها

درباره نیاز روزانه به خون و فراورده‌های خونی که هیچ جایگزینی ندارد

  • کد خبر: ۷۵۹۸۴
  • ۰۹ مرداد ۱۴۰۰ - ۱۲:۴۸
درباره نیاز روزانه به خون و فراورده‌های خونی که هیچ جایگزینی ندارد
از آنجایی که امکان ذخیره‌سازی طولانی‌مدت خون و فراورده‌های آن نیست، این چرخه اهدا و مصرف باید پیوسته و روزانه صورت بگیرد، برای نمونه پلاکت در دمای ۲۲ درجه سانتی‌گراد فقط تا ۳ روز قابلیت نگهداری دارد.
معصومه متین نژاد | شهرآرانیوز؛ با همه پیشرفت‌هایی که علم‌پزشکی در چند قرن گذشته داشته است، هنوز هم نتوانسته‌ایم جایگزینی برای خون و فراورده‌های آن بیابیم. ازاین‌رو روزانه میلیون‌ها لیتر خون در سراسر جهان از اهداکنندگان گرفته و صرف نیازمندان این ماده حیاتی می‌شود، مانند آسیب‌دیدگان از حوادث و سوانح و بیماران نیازمند دائمی خون مانند بیماران تالاسمی ماژور و هموفیلی. هم‌چنین از آنجایی که امکان ذخیره‌سازی طولانی‌مدت خون و فراورده‌های آن نیست، این چرخه اهدا و مصرف باید پیوسته و روزانه صورت بگیرد، برای نمونه پلاکت در دمای ۲۲ درجه سانتی‌گراد فقط تا ۳ روز قابلیت نگهداری دارد. این مسئله سبب شده است همواره کارکنان سازمان انتقال خون و مراکز درمانی نگران تأمین خون موردنیازشان باشند.
 
به این موضوع باید پدیده‌ها و اتفاقاتی مانند همه‌گیری بیماری کرونا را هم اضافه کرد که به‌شدت بر روند اهدای خون اثر می‌گذارد، برای نمونه در سال گذشته بیماری کرونا سبب شد تا ۱۰ درصد میزان اهدای خون در استانمان کاهش بیابد، درحالی‌که نیاز بیمارانی مانند هموفیلی‌ها یا آسیب‌دیدگان از حوادث مانند تصادفی‌ها هم‌چنان پابرجا بود. موضوعی که سبب شد تا ما در هفته انتقال خون سری به دکتر حمیدرضا اسلامی، سرپرست انتقال خون استان بزنیم و کمی درباره این دغدغه‌ها و بایسته‌های اهدای خون با او صحبت کنیم. گفت‌وگویی که در ادامه چکیده‌ای از آن را باهم می‌خوانیم.


۳ استان و ۶۲ مرکز درمانی

انتقال خون استان، وظیفه پوشش همه آزمایش‌های خون و فراورده‌های آن در شمال‌شرق کشور را برعهده دارد، یعنی نیازمندی‌های ۳ استان خراسان در این مرکز تامین می‌شود. گذشته از آن، نیازمندی‌های خونی ۶۲ مرکز درمانی در استان هم (خصوصی و دولتی) باید در همین مرکز برآورده شود. درحالی‌که ما هم‌چنان با کمبود جدی نیروی انسانی و بودجه در این مرکز روبه‌رو هستیم. مسئله‌ای که بی‌تأثیر روی فعالیت‌های انتقال خون نبوده و سبب شده است باوجود ظرفیت بالای اهداکننده در استان، فقط از یک شیفت کاری در روز در پایگاه‌های اهدای خون استفاده کنیم و هم‌چنین نتوانیم در همه شهرستان‌های استان مرکز خون‌گیری ایجاد کنیم.

ما فقط در شهر‌های مشهد، قوچان، سبزوار، نبشابور، تربت حیدریه و گناباد پایگاه اهدای خون و در دوشهر تربت‌جام و کاشمر مرکز خون‌گیری داریم و با همین شرایط هم، سومین تأمین‌کننده بزرگ خون و فراورده‌های خونی در کشور هستیم که امیدواریم باتوجه به حساسیت موضوع و وضعیت شکننده تعادل بین تولید و مصرف خون و فراورده‌های خونی در استان، به‌زودی شاهد تصمیم‌گیری جدی مسئولان بهداشتی درمانی دراین‌باره باشیم، زیرا فشار بیش ازاندازه‌ای به این مرکز و کارکنانش وارد می‌شود.

نبض زندگی هم‌چنان می‌زند

تأثیر کرونا بر اهدای خون

همه‌گیری کرونا و ترس از انتقال آن سبب شد تا اهدای خون هم مانند هرفعالیت دیگری در کشورمان متأثر از این شرایط شود، به‌طوری که در سال گذشته شاهد کاهش ده‌درصدی اهدا خون به‌نسبت سال قبل از آن بودیم. خوشبختانه در این فاصله زمانی تعداد عمل‌های جراحی غیرضرور هم کاهش چشمگیری یافت و سبب شد تا ما با مشکل جدی در این حوزه روبرو نشویم. باهمه این‌ها، در ۳ ماه نخست امسال شاهد رشد بیست‌ودودرصدی اهدای خون در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از آن بودیم، چون شهروندانمان به این اطمینان رسیدند که می‌توان چرخه انتقال ویروس را با کمی برنامه‌ریزی و رعایت بیشتر در مراکز بهداشتی و درمانی به صفر رساند. چنانچه ما در این مدت حتی شاهد یک مورد انتقال بیماری در مراکز اهدای خون هم نبوده‌ایم.
 

سهم بانوان از اهدای خون

با اینکه در بیشتر کشورها، نسبت اهداکنندگان زن و مرد تقریبی برابر است، در کشور ما و براساس یک باور اشتباه هم‌چنان بانوان سهم اندکی از این کار خیرخواهانه را دارند. میانگین شاخص اهدای خون بانوان در کشورمان ۴.۵ درصد و در استانمان ۶ درصد است که به نسبت سال قبل از آن یک درصد رشد داشته‌است. بانوان عزیز باید توجه کنند که عادت‌های ماهیانه در آن‌ها محدودیتی برای اهدای خون ایجاد نمی‌کند. گذشته از آن، پزشکان مستقر در پایگاه‌های اهدای خون، قبل از فرایند خون‌گیری، بررسی‌های لازم را انجام می‌دهند و درصورتی که فردی شرایط اهدای خون را نداشته‌باشد، مانند مشکل کم‌خونی، از او خون نمی‌گیرند.
 

امکان منفی بیماری‌زایی

به‌دلیل تقیدات مذهبی مردم، هم‌چنین آزمایش‌ها و بررسی‌های کاملی که قبل و بعد از خون‌گیری روی خون و فرد اهداکننده صورت می‌گیرد، خون اهدایی در کشورمان، جزو تمیزترین خون‌های دنیا به‌ویژه از نظر ابتلانبودن به بیماری‌های عفونی مانند ایدز و هپاتیت است. افزون‌بر این، تجربه این همه سال فعالیت نشان می‌دهد اهدای خون نه‌تن‌ها سبب بروز بیماری و ناتوانی در فرد اهداکننده نمی‌شود، بلکه به سلامت جسمی و روحی او کمک بسیاری نیز می‌کند، به‌ویژه با به‌کارگیری روش آفرزیس در پایگاه‌های اهدای خون که پس از خون‌گیری و استخراج فراورده مدنظر، دوباره بقیه اجزای سلولی و پلاسمای خون به بدن فرد اهداکننده برمی‌گردد.
 
استفاده از این روش نگرانی خیلی‌ها ازجمله بانوان را درباره مشکل کم‌خونی پس از اهدا برطرف کرده است. هم‌چنین با این روش می‌توان بیش از ۱۲ بار در سال خون اهدا کرد، چون به‌طور معمول فقط ۵ درصد از خون اهدایی به همان صورت کامل به مراکز درمانی منتقل و بقیه به فراورده‌های خونی نظیر پلاکت و پلاسما تبدیل می‌شود.
 

شرایط اهدای خون

اینکه تصمیم به اهدای خون دارید، عالی است، اما باید شرایطی هم داشته باشید مانند:
کمینه سن ۱۸ سال تمام و بیشینه آن ۶۰ سال است. (اهداکنندگان مستمر تا ۶۵‌سالگی می‌توانند خون اهدا کنند).
وزن اهداکننده بیش از ۵۰ کیلوگرم باشد.
۸ هفته از آخرین باری که فرد خون اهدا کرده‌ا ست باید گذشته‌باشد. البته مشروط به اینکه تعداد نوبت‌هایی که فرد در طول سال خون اهدا می‌کند برای آقایان از ۴ بار و برای خانم‌ها از ۳ بار بیشتر نشود.
یادتان باشد همراه داشتن اصل کارت شناسایی مانند شناسنامه، گواهی‌نامه، گذرنامه و برای اهداکنندگان بار اولی کارت ملی الزامی است. اگر هم سابقه ابتلا به انواع آلرژی، بیماری‌های قلبی عروقی، ریوی، کلیوی، کبدی، غش، صرع و تشنج، تزریق خون و فرآورده‌های آن، عمل جراحی، رفتار‌های پرخطر، خالکوبی، حجامت و تاتو، زردی یا یرقان در خود و خانواده، اعتیاد به مواد مخدر تزریقی و مصرف دارو و سفر به مناطق آندمیک مالاریا را دارید، حتما پزشک انتقال خون را درجریان بگذارید.


برخی از دلایل معافیت دائم

  • ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مانند بیماری‌های قلبی‌عروقی، بیماری‌های شدید ریوی و آسم
  • سکته مغزی
  • دیابت قندی وابسته به انسولین
  • سابقه ابتلا به بیماری‌های عفونی مانند هپاتیت C و ایدز
  • تزریق مواد مخدر
 


برخی از دلایل معافیت موقت

  • ابتلا به برخی از بیماری‌ها مانند سرماخوردگی و آنفلوانزا
  • خدمات دندانپزشکی تا ۷۲ ساعت
  • مصرف برخی دارو‌ها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها و آسپرین یا دریافت واکسن
  • شرایط خاص مانند بالا و پایین بودن فشارخون، بارداری، شیردهی وسقط جنین
  • داشتن برخی رفتار‌های پرخطر مانند ارتباط جنسی حفاظت نشده، حجامت، خالکوبی، طب سوزنی و سوراخ کردن گوش
 

محدودیت‌های واکسیناسیون

اگر به تازگی واکسن کرونا زده‌اید و برای اهدای خون هم می‌خواهید اقدام کنید، کمی دست نگه‌دارید. متخصصان گذشت ۴ هفته از زمان واکسیناسیون را زمان مناسبی برای اهدای خون می‌دانند. البته این زمان برای واکسن‌هایی است که از نوع ویروس زنده ضعیف‌شده هستند، مانند واکسن‌هایی اسپوتنیک و استرازانکا. اما برای واکسن‌هایی که از نوع ویروس کشته‌شده هستند، مانند واکسن سینوفارم و بهارات نیازی به فاصله‌گذاری زمانی نیست، یعنی محدودیتی برای اهدا وجود ندارد.

 

توصیه‌های قبل از اهدا

  • برای اینکه بدنتان در بهترین حالت ممکن باشد و بتوانید خون سالم و باکیفیتی اهدا کنید، لازم است که حتما قبل از رفتن به پایگاه اهدای خون چند نکته را مدنظر داشته‌باشید.
  • شب قبل از اهدای خون خوب بخوابید.
  • قبل از اهدای خون یک وعده غذای مناسب بخورید.
  • آب بیشتری نسبت به روز‌های گذشته بنوشید.
  • پیش از اهدای خون ۵۰۰سی‌سی آب، حدود ۲لیوان بنوشید.
  • از خوردن قرص آسپرین به‌مدت ۴۸ساعت قبل از اهدا خودداری کنید.
  • از خوردن نوشیدنی‌هایی مانند چای، قهوه و نوشابه‌های کافئین‌دار که ادرارآور هستند، پرهیز کنید.
  • قبل از اهدا غذا‌ها و خوراکی‌های غنی از آهن مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، جگر، کشمش، آجیل و برگه میوه‌ها مانند آلو بخورید.
  • از مصرف غذا‌های چرب و سرخ‌کردنی پرهیز کنید.
 

توصیه‌های پس از اهدا

  • پس از اهدای خون، برای حفظ سلامتی‌تان و جبران هرچه سریع‌تر خونی که از دست داده‌اید، لازم است که به این چند نکته مهم توجه کنید.
  • پس از اهدای خون سریع از جای خود بلند نشوید. بدن به زمان استراحت ۱۰ تا ۱۵دقیقه‌ای نیاز دارد تا خود را با حجم خون اهدایی تطبیق دهد.
  • در۲۴ساعت ابتدایی و به‌ویژه ۴ساعت اول پس از اهدای خون مقدار بیشتری آب و نوشیدنی میل کنید.
  • غذای کاملی بخورید و از غذا‌های مغذی و غنی از آهن مانند انواع گوشت قرمز، جگر، مرغ، تخم‌مرغ، ماهی و حبوبات بیشتر استفاده کنید.
  • ویتامین ث در جذب بیشتر آهن غذا موثر است. پس از صرف غذا، برای جذب بهتر آهن از میوه‌ها و سبزی‌های حاوی ویتامین ث استفاده کنید.
  • ازمصرف چای، قهوه و لبنیات که جذب آهن را کاهش می‌دهند، پس از غذا خودداری کنید.
  • اگر تا چندساعت پس از اهدای خون، احساس سردرد و سرگیجه می‌کنید، دراز بکشید و پا‌های خود را بالاتر از سطح بدن قرار دهید.
  • از پرداختن به هرگونه فعالیت بدنی شدید و بلندکردن اجسام سنگین تا حدود ٥ساعت پس از اهدای خون بپرهیزید.
  • بهتر است، پس از اهدای خون، رانندگی نکنید، چون ممکن است به دلیل ضعف ناشی از کاهش خون، دچار سانحه شوید.
 
 
نبض زندگی هم‌چنان می‌زند
گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->