کاملان
دبیر شهرآرا محله
مسئله گردشگری و بالابردن ماندگاری زائر و مسافر در مشهد از آن دست مسائلی است که شهرداری و میراث فرهنگی سالهاست دارند روی آن کار میکنند و هنوز به نتیجه مطلوبی نرسیدهاند. آن هم به این دلیل که نگاه درستی به ظرفیتهای گردشگری مناطق شهری نداشته و ندارند. منطقه تازهسازی مثل ۱۰، از ظرفیتهای متنوعتری برخوردار هستند که هیچوقت مورد توجه قرار نگرفته است. در گفتگو با نیکنام، کارشناس گردشگری شهرداری منطقه ۱۰، نیمنگاهی به این ظرفیتهای مغفول مانده انداختهایم.
در نگاه اول اینطور به نظر میرسد که منطقه ۱۰ برخلاف مناطق مرکزی و قدیمیتر هیچگونه ظرفیتی برای جذب گردشگر و گردشگری تاریخی نداشته باشد. آیا چنین ظرفیتی در اینجا وجود ندارد؟
این ظرفیت در قاسمآباد وجود داشته، اما از بین رفته است یا به آن توجهی نمیشود. قبل از اینکه شهر مشهد به این سمت کشیده شود، روستایی به نام قاسمآباد در اینجا بوده که هسته مرکزی آن در خیابان نهضت و یوسفیه فعلی قرار داشت. تا چندسال پیش دیوارههای قلعه قدیمی قاسمآباد در منطقه وجود داشت که متأسفانه به وسیله عدهای تخریب شد و روی آن آپارتمان ساختند. قناتی هم به همین نام در میدان نمایشگاه وجود داشت که شرکت آب و فاضلاب، آب این قنات را به تصفیهخانه میفرستد و در عمل امکان بازدید از آن وجود ندارد. ۲ درخت کاج ۷۰-۱۶۰ ساله هم در ابتدای بزرگراه میثاق هست که نشاندهنده تاریخ منطقه غرب مشهد است. ببینید مناطق ۹ و ۱۰ و ۱۲ ظرفیت تاریخی ندارند و باید روی ظرفیتهای جدیدتر تمرکز کنند. معراج شهدا هم دیگر ظرفیت منطقه است.
تا به حال تورهایی هم برای قاسمآبادگردی و آشنایی مردم با تاریخچه قاسمآباد از سمت شهرداری برگزار شده است یا نه؟
بارها برگزار کردیم، اما با استقبال مردم روبهرو نشد. با اینکه تورها رایگان بود و همه امکانات را هم فراهم کردیم، اما متأسفانه هیچکس با شور و شوق وارد این برنامه نشد. به این دلیل که ما در قاسمآباد با مسئله نبود هویت محلی روبهرو هستیم و تعدادی از کسانی که در این منطقه زندگی میکنند، تعلق خاطری به محل زندگیشان ندارند.
از معراج شهدا به عنوان یک ظرفیت نام بردید. در مشهد جز در یک مقطع زمانی کوتاه، معراج کاملاً به حاشیه رفت.
برای استفاده کامل از ظرفیت معراج شهدا و بیشتر شناخته شدن آن، شهرداری باید ۲ میلیارد تومان دیگر هزینه کند. متأسفانه فضای اطراف این مکان تاریخی و مذهبی مناسب نیست و همین موضوع باعث شده است که معراج شهدا در میان تعمیرگاهها و کارگاهها پنهان شود و دیده نشود. بافت آنجا به اصلاح اساسی نیاز دارد. البته با مساعدتهای خانم رمارم، رئیس شورای اسلامی شهرستان مشهد، گامهای خوبی برای این مرکز برداشته شد، اما هنوز نیاز داریم که بیشتر از اینها برای فضای بیرونی معراج هزینه کنیم. معراج شهدا اگر به کاربری خودش برگردد و شهدایی که امروز وارد مشهد میشوند از اینجا تشییع شوند، معراج دوباره جایگاه خودش را در میان مردم پیدا میکند. چون خیلیها از این مکان در دوران جنگ خاطره دارند.
جدای از اینها، منطقه ۱۰ میزبان یکی از بهترین و جذابترین بوستانهای موضوعی شهر به نام دانش است، اما خیلی از شهروندان اصلاً از وجود آن خبر ندارند.
بوستان دانش متأسفانه مغفول مانده است و حتی در خود قاسمآباد هم کسی آن را نمیشناسد، چون روی آن مانور ندادهاند. این بوستان اگر به بخش خصوصی واگذار شود قطعاً بیشتر از اینها رونق میگیرد. چون اکنون برای شهرداری فرقی نمیکند که ۱۰ نفر برای بازدید به آنجا بروند یا ۱۰۰ نفر. از طرف دیگر چند سازمان همزمان با هم متولی بوستان دانش هستند و نمیشود برای آن تصمیم گرفت و به سرعت عملیاتی کرد. منطقه ۱۰ ظرفیت گردشگری با بوستانهای موضوعی را دارد که باید روی آن برنامهریزی درستی انجام داد. تا چند وقت دیگر کلنگ بوستان موضوعی کودک و سلامت به زمین میخورد و یک ظرفیت دیگر برای منطقه به وجود میآید.
اینطور به نظر میرسد که نتوانستهایم از ظرفیت گردشگری ورزشی که به واسطه پارکهای آبی و استخرهای متعددی که در قاسمآباد وجود دارد استفاده کنیم و در کنار آنها جاذبههای دیگری درست و درآمدزایی کنیم. مثلاً در زمینهای پر تعداد خالی منطقه ۱۰ به راحتی میشود چند باشگاه پینت بال ایجاد کرد که هم داستان گردشگری ورزشی تقویت و هم برای چند جوان شغل درست شود.
سالهای گذشته سرمایهگذاران زیادی پا پیش گذاشتند تا با شهرداری همکار شوند و از کنار ظرفیت پارکهای آبی به درآمدزایی برسند. مثلاً طرح احداث بانجی جامپینگ در زمینهای خالی انتهای بوستان نیلوفرآبی حدود ۵، ۶ سال قبل رَد شد. در حالی که طبق برنامه سرمایهگذار بعد از ۳ سال شهرداری صاحب درآمد خوبی میشد. درباره پینتبال هم چیزی که گفتید درست است. چندین سال قبل سرمایهگذاری پای کارآمد و زمین پشت بوستان آبان را قصد داشت از شهرداری اجاره و به باشگاه پینتبال تبدیل کند، اما متأسفانه کسی موافقت نکرد. ظرفیت گردشگری در منطقه ۱۰ همین چیزهاست، چون بافت تاریخی ندارد باید روی گردشگری ورزشی که زمینهاش وجود دارد برنامهریزی و سرمایهگذاری کرد. ۶-۵ سال پیش سرمایهگذاران زیادی برای گردشگری ورزشی تا پایِ قرارداد آمدند، اما هربار به بهانههای مختلف و بعضاً قوانین دست و پا گیری که وجود دارد، نتوانستند کار کنند و رفتند.