دیپلماسی شهری مشهد بر مدار اقتصاد و فرهنگ

به گزارش شهرآرانیوز؛ یکی از برنامه‌های مدیریت شهری در ماه‌های گذشته تقویت دیپلماسی شهری در راستای افزایش تعامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی مشهد با کشور‌های همسایه و کشور‌های دارای اشتراک فرهنگی با ایران است.

این مسئله مورد تایید شهردار مشهد هم قرار گرفته است به طوری که سیدعبدا... ارجائی، در دیدار و گفتگو با محمدتقی صابری، سفیر ایران در تاجیکستان گفت که برنامه ما در دوره جدید مدیریت شهری این است که دیپلماسی شهری را در چند جهت تقویت کنیم.

او تاکید کرده بود که در جهان سه کشور فارسی زبان وجود دارد؛ بنابراین اصلی‌ترین فعالیت فرهنگی در حوزه زبان فارسی میان سه کشور ایران، تاجیکستان و افغانستان است. بر این اساس برای ایجاد رابطه قوی فرهنگی بین مشهد و شهر‌هایی که وزارت خارجه در این کشور‌ها مناسب بداند، آمادگی داریم.

در همین راستا برگزاری ششمین نمایشگاه اختصاصی جمهوری اسلامی ایران با محوریت خراسان رضوی در شهر دوشنبه تاجیکستان، یکی از اقداماتی بود، که با همت شرکت نمایشگاه بین المللی مشهد برگزار شد. مدیریت شهری مشهد ضمن ارائه دستاورد‌های خود در زمینه حمل ونقل و ترافیک، خدمات شهری و همچنین سرمایه انسانی، فرهنگی و اجتماعی، بستر‌های افزایش تعامل فرهنگی و اجتماعی بین مشهد و دوشنبه را هم فراهم آورد.

با توجه به اینکه قرار است در ماه‌های آینده تاثیرات برگزاری این نمایشگا ه در روابط دو کشور نمایان شود، به سراغ دو عضو شورای اسلامی شهرمشهد و یکی از معاونان شهردار و مدیرعامل شرکت نمایشگاه بین المللی مشهد، رفته ایم تا درباره دستاورد‌های برپایی نمایشگاه توضیح دهند.

فرهنگ مشترک زمینه ساز توسعه تعامل اقتصادی

عضو هیئت رئیسه شورای اسلامی شهر مشهد با اشاره به برگزاری نمایشگاه اختصاصی ایران در تاجیکستان گفت: هدف شهرداری مشهد از حضور در نمایشگاه‌های خارجی، ایجاد فرصت برای سرمایه گذاری در شهر و همچنین آسان کردن فعالیت کارآفرینان است تا از این طریق، بستر‌های لازم برای توسعه شهر فراهم شود.

فاطمه سلیمی افزود: براساس اظهار خود فعالان اقتصادی، هزینه حضور آن‌ها به صورت فردی در نمایشگاه‌های خارجی زیاد است، اما شرایطی که شهرداری مشهد در نمایشگاه‌های خارجی فراهم می‌کند، سبب می‌شود این هزینه‌ها کاهش بیابد.

وی ادامه داد: زمانی که زمینه‌های لازم برای حضور فعالان اقتصادی در نمایشگاه‌های خارجی فراهم می‌شود، به رشد صادرات کالا‌های آن‌ها منجر و سبب می‌شود چرخه اقتصاد در کشور و استان بچرخد. نتیجه چنین فرایندی، رشد اقتصادی و کاهش آسیب‌های اجتماعی در کشور و مشهد است.

وی با بیان اینکه فعالان اقتصادی مشهد رضایت نسبی از نمایشگاه تاجیکستان داشتند، گفت: حضور در این نمایشگاه سبب انعقاد قرارداد‌های صدور کالا و خدمات ازسوی فعالان اقتصادی شد. به عنوان نمونه یک شرکت توانست قرارداد ایجاد و توسعه فروشگاه‌های زنجیره‌ای خود را در تاجیکستان منعقد کند. قرارداد‌هایی نیز در حوزه صنعت غذایی و ساختمان بسته شد.

سلیمی بیان کرد: در نمایشگاه تاجیکستان، تلاش کردیم بستر‌های لازم برای حضور زنان بازرگان در این کشور را فراهم کنیم. این مسئله با استقبال فعالان اقتصادی تاجیکستان روبه رو شد. وی با اشاره به برگزاری نشست با بازرگانان تاجیکستانی و تجار ایرانی گفت: در این نشست که با حضور سفیر ایران و خانم منظوره، معاون اول اتاق بازرگانی تاجیکستان، برگزار شد، دو طرف در یک فضای صمیمانه گفتگو و فعالیت هایشان را به یکدیگر معرفی کردند.

برخی همان جا پیش نویس قرارداد‌هایی را نیز با یکدیگر تنظیم کردند. در حاشیه این نشست با تجار خانم تاجیک و فعالیت‌ها و درخواست‌های آن‌ها آشنا شدم و تعدادی از خانم‌های بازرگان ایرانی را نیز به آن‌ها معرفی کردم.

وی ادامه داد: با خانم منظوره، معاون اول اتاق بازرگانی تاجیکستان، هم گفتگو کردم. در این گفتگو پیشنهاد ایجاد گروه کاری مشترک زنان بازرگان ایرانی و تاجیک، ایجاد میز تاجیکستان در ایران و میز ایران در تاجیکستان، تهیه فهرستی از ظرفیت‌های شرکت‌های ایرانی و تاجیک برای تبادل اطلاعات و اجرای برنامه‌های ویژه زنان در حوزه‌های فرهنگی یا زیرساختی مانند احداث پارک مادر و کودک (که در مشهد ایجاد شده است) در تاجیکستان، مطرح و با استقبال روبه رو شد.

سلیمی به تلاش‌ها برای افزایش تعامل فرهنگی با تاجیکستان نیز اشاره کرد و گفت: نمایشگاه تاجیکستان فرصت خوبی بود که موجب تعامل فرهنگی بیشتر بین مشهد و این کشور -که دارای اشتراک‌های فرهنگی زیادی با ما هستند- شد. عضو هیئت رئیسه شورای اسلامی شهر مشهد افزود: به منظور استفاده بهینه از نمایشگاه‌های خارجی، می‌توانیم به سمت برنامه ریزی برای برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی در سایر کشور‌ها و همچنین تبلیغات هدفمند در گروه‌های هدف حرکت کنیم.

وی بیان کرد: بعد از برگزاری نمایشگاه اختصاصی ایران در تاجیکستان، برای برگزاری نمایشگاه تخصصی صنعت ساختمان در این کشور هم پیشنهاد‌هایی دریافت کرده ایم.

سلیمی با اعلام اینکه جامعه بر چهار رکن اقتصاد، فرهنگ، سیاست و اجتماع استوار است، گفت: زیربنای تمام امور معطوف به حوزه فرهنگی است؛ زبان، فرهنگ و دین مشترک میان ایران و تاجیکستان موجب محبت میان این دو کشور و اعتماد متقابل شده است که می‌تواند در زمینه‌های اقتصادی نیز یاری رسان باشد.

نایب رئیس کمیسیون فرهنگی واجتماعی شورای اسلامی شهر مشهد ادامه داد: بحث زنان در شاهنامه و هویت، زبان مادری و پیشینه مشترک میان ایران و تاجیکستان، ازجمله موضوعاتی بود که در این نمایشگاه درباره اش بحث و تبادل نظر شد. همچنین اجرای نقالی، شاهنامه خوانی، موسیقی محلی و تولیدات فرهنگی، استقبال بازدیدکنندگان را درپی داشت.

وی با اشاره به «گردشگری سلامت» میان ایران و تاجیکستان بیان کرد: تاجیکستان به همکاری در حوزه دارو و پزشک با ایران علاقه‌مند است. باتوجه به اینکه ایران با تاجیکستان قرابت فرهنگی دارد، باید در حوزه «گردشگری سلامت» نیز فعالیت کرد که شهرداری مشهد آمادگی بهره مندی از این ظرفیت را دارد.

وی تاکید کرد: نقش شورای اسلامی شهر مشهد در برگزاری نمایشگاه‌های خارجی، نظارتی و سیاست گذاری است. این سیاست گذاری سبب می‌شود بدانیم نمایشگاهی که قرار است برگزار شود، با چه کیفیتی برپا می‌شود و چه الزاماتی برای برگزاری یک نمایشگاه باکیفیت باید درنظر گرفته شود. همچنین برگزاری نمایشگاه‌های خارجی، سبب ایجاد دیدگاه تعاملی بین ایران و سایر کشور‌ها می‌شود.

ترمیم پیوند‌های اجتماعی و فرهنگی

«اصلی‌ترین هدف معاونت فرهنگی واجتماعی شهرداری مشهد در این نمایشگاه، ترمیم پیوند‌های اجتماعی فرهنگی دو کشور ایران و تاجیکستان در زمینه برقراری روابط فرهنگی و تجاری بیش از پیش بود.» معاون شهردار و رئیس سازمان اجتماعی و فرهنگی شهردار‌ی مشهد پس از اشاره به هدف اصلی این معاونت برای حضور در نمایشگاه گفت: باتوجه به لزوم تقویت روابط دو کشور در سالیان گذشته، استفاده از ظرفیت‌های مشترک موجود مانند شعر و ادبیات، تاریخ، زبان و دین مشترک برای رسیدن به این هدف، بسیار بااهمیت است.

حسین باغگلی با اشاره به اهمیت جذب زائر اظهار کرد: علاقه وافر مردم تاجیکستان به تاریخ و فرهنگ پارسی از یک سو و وجود اماکن مذهبی، تاریخی و تفرجگاه‌های متنوع ازسوی دیگر، ظرفیت گسترده‌ای برای جذب زائر و گردشگر فراهم کرده است. ما باید این ظرفیت‌ها را به مردم تاجیکستان معرفی کنیم که برگزاری نمایشگاه یک بستر مناسب برای ایجاد این شناخت بود.

وی ادامه داد: اشتراک‌های متعدد مانند تاریخ، زبان و دین همواره باعث همدلی و نزدیکی انسان‌ها می‌شود و حالا اشتراکات ایران و تاجیکستان بیش از آن است که رابطه سرد داشته باشند. رئیس سازمان اجتماعی وفرهنگی شهرداری مشهد در پاسخ به این سوال که چه اقداماتی در طول نمایشگاه تاجیکستان انجام شده است، اظهار کرد: ساخت ویدئویی از سرود مشترک دو کشور توسط سازمان فرهنگی اجتماعی شهرداری مشهد در آستانه سی سالگی برقراری روابط دیپلماتیک ایران و تاجیکستان، یکی از اقداماتی بود که مورد توجه مردم و مسئولان هر دو کشور قرار گرفت و بازتاب گسترده‌ای در صفحات اجتماعی مردم ایران و تاجیکستان داشت.

به گفته وی، این سرود در افتتاحیه ششمین نمایشگاه اختصاصی جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان، رونمایی شد. باغگلی افزود: یک دیوارنگاره مینیاتوری برای غرفه شهرداری مشهد در نمایشگاه طراحی و چاپ شد که در آن به معرفی اماکن تاریخی و فرهنگی شهر مشهد، خدمات شهرداری و فرصت‌های سرمایه گذاری پرداخته شد.

این اقدام نیز با استقبال مردم و رسانه‌های بین المللی روبه رو شد. وی اضافه کرد: همچنین با همکاری میان معاونت فرهنگی شهرداری مشهد، روزنامه شهرآرا و امروزنیوز تاجیکستان، ویژه نامه‌ای با موضوع معرفی مشهد با تیراژ ۴ هزار نسخه به چاپ رسید و پنجشنبه ۱۲اسفند در تاجیکستان منتشر شد.

این اقدام می‌تواند در جذب بیشتر زائر بسیار تأثیرگذار باشد. تهیه هدایای فرهنگی برای تجلیل از نخبگان فرهنگی دانشگاه ملی تاجیکستان، برگزاری نشست‌های فرهنگی با نخبگان فرهنگی این کشور و اجرای گروه موسیقی محلی خراسان در مراسم افتتاحیه نمایشگاه، از دیگر اقدامات این معاونت در راستای توسعه روابط فرهنگی و تجاری بین دو کشور بود که باغگلی به آن‌ها اشاره کرد و افزود: باتوجه به برنامه‌های اجرا شده و استقبال مردم تاجیکستان از این برنامه‌ها به نظر می‌رسد اهداف ما به خوبی محقق خواهد شد و امیدواریم با ادامه یافتن رابطه ایجادشده و برگزاری برنامه‌های مشابه، روابط فرهنگی و تجاری دو کشور بیش از پیش افزایش پیدا کند.

توافقات نهایی بعد از تعطیلات نوروز

رئیس کمیسیون اقتصادی، سرمایه گذاری و مشارکت‌های شورای اسلامی شهر مشهد نیزدر این باره گفت: در راستای ماموریت شورای ششم و مدیریت شهری برای توسعه دیپلماسی بین المللی و همچنین تحقق شعار «مشهد؛ جهان شهر برکت و کرامت» و از طرف دیگر در مسیر سیاست‌های کلان نظام برای تعاملات بین المللی به ویژه با کشور‌های فارسی زبان بعد از سفر رئیس جمهور به تاجیکستان و توافق و تاکید آیت ا... رئیسی بر افزایش مراودات بین المللی به ویژه با تاجیکستان و افزایش حجم تعاملات تا سقف ۵۰۰میلیون دلار در سال، تلاش کردیم از این فرصت به بهترین نحو استفاده کنیم.

مجید دبیریان با اشاره به دین، زبان و فرهنگ مشترک ایران با تاجیکستان تاکید کرد: از این مشترکات باید حداکثر استفاده را بکنیم. همچنین نکته درخورتوجه این سفر علاقه شدید مردم تاجیکستان به مردم ایران بود که این حس را در مراودات رسمی و غیررسمی و ابراز علاقه برای برگزاری ارتباطات و تعاملات مشاهده می‌کردیم.

وی تاکید کرد: از مجموعه این فرصت‌ها باید برای رسیدن به اهداف اقتصادی خود به ویژه در مسیر ایجاد درآمد‌های پایدار با استفاده از ظرفیت‌های بین المللی استفاده کنیم. در همین راستا، شورای ششم شهر مشهد در چند ماه گذشته دو مصوبه مهم داشت؛ اول الزام شهرداری به پیشنهاد راهکار‌ها و برنامه ریزی برای ورود به حوزه‌های نوین سرمایه گذاری و دوم تهیه برنامه برای صادرات خدمات فنی مهندسی به دیگر شهر‌های داخل و خارج از کشور.

عضو شورای اسلامی شهر مشهد با اشاره به دیدار‌های بسیار خوب با مسئولان تاجیکستان اظهار کرد: در همه دیدار‌ها درکنار آشنایی با ظرفیت‌های تاجیکستان، ما نیز در مجموعه مدیریت شهری، ظرفیت‌های خود را در حوزه‌های مختلف مثل خدمات شهری، پارک‌های تخصصی، بازیافت، پسماند، هوشمندسازی شهر، سرمایه گذاری‌هایی که شهرداری به انجام آن موفق شده است و پروژه‌های مشارکتی که در دست دارد، معرفی کردیم.

دبیریان با اشاره به اینکه مشهد ازجانب نهاد بین المللی آی تی یو، رتبه یکم هوشمندسازی در کشور و رتبه سوم در منطقه را دارد، افزود: به همراه مشاور عالی شهردار مشهد با رئیس مرکز هوشمندسازی و شهر هوشمند دوشنبه، دیداری کردیم که بسیار کاربردی بود و امیدواریم موجب عقد تفاهم نامه شود.

وی با اشاره به اینکه تاجیکستان سال‌های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۶ را سال‌های توسعه صنعتی نامیده است، گفت: اکنون این کشور روی دور تند توسعه در حوزه‌های مختلف به ویژه صنعت است، بنابراین مجموع جلساتی که برگزار شد، به بستن چند تفاهم نامه خواهد انجامید.

رئیس کمیسیون اقتصادی، سرمایه گذاری و مشارکت‌های شورای اسلامی شهر مشهد درباره توافقاتی که به احتمال زیاد منجر به خروجی برای شهرداری خواهد شد، اظهار کرد: باتوجه به برنامه سفر استاندار ختلان به مشهد برای بعد از تعطیلات نوروز، قرار شد جمع بندی نهایی در این سفر، در دیدار استاندار خراسان رضوی با استاندار ختلان، صورت گیرد وتفاهم نامه‌ها امضا شود.

دبیریان افزود: شهرداری شهر دوشنبه نیز درخواست تنظیم تفاهم نامه در حوزه‌هایی ازجمله اجرای طرح سامان دهی دکل‌های مخابراتی توسط شهرداری مشهد در دوشنبه، ارائه طرح سامانه‌های حوزه حمل ونقل، انتقال تجربیات در حوزه کارخانه نوآوری برای ایجاد پارک هوشمند و موضوعات مشابه، اجرای پارکینگ‌های هوشمند و پارک هوشمند خودرو‌ها را مطرح کرده است. تاکنون مکاتبات اولیه و ثبت درخواست طرف تاجیکستانی انجام شده است و متن تفاهم نامه نهایی در سفر شهردار به دوشنبه در اجلاس کلان شهر‌های آسیایی، تدوین خواهد شد.

دستاورد‌های نمایشگاه چه بود؟

همچنین مدیرعامل شرکت نمایشگاه‌های بین المللی مشهد با اشاره به اینکه هم زمان با برگزاری ششمین نمایشگاه اختصاصی جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان، اتفاقات خوبی رخ داده است، به شهرآرا گفت: امضای دو تفاهم نامه همکاری مشترک بین مناطق آزاد تاجیکستان و سرخس در زمینه همکاری مشترک برای سرمایه گذاری در حوزه صنعتی و زیرساخت لجستیک، برگزاری همایش اقتصادی تولیدکنندگان و صادرکنندگان ایران و تاجیکستان و امضای تفاهم نامه‌های همکاری بین بخش‌های مختلف اقتصادی و صنعتی دو کشور در این همایش، با حضور سفیر جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان، اعضای شورای اسلامی شهر مشهد، هیئت تخصصی مدیریت شهری مشهد، کارشناسان و متخصصان حوزه‌های اقتصادی و جمعی از غرفه داران و شرکت کنندگان حاضر در نمایشگاه اختصاصی، در محل کتابخانه ملی این کشور در شهر دوشنبه و نشست با استاندار استان ختلان تاجیکستان و تبادل نظر در راستای گسترش تعاملات دو کشور و افزایش همکاری‌های مشترک، گوشه‌ای از دستاورد‌های این سفر بود.

سعید سیفی ادامه داد: همچنین بازدید استاندار خراسان رضوی، اعضای شورا و مدیران شهری از توانمندی‌های ختلان تاجیکستان، بازدید سفیر جمهوری اسلامی ایران در تاجیکستان، استاندار خراسان رضوی، معاون اقتصادی استاندار، رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی، سه عضو شورای اسلامی شهر مشهد، مشاور عالی شهردار مشهد و تعدادی از میهمانان حاضر، از توانمندی‌های اقتصادی و صنعتی استان ختلان و شهر‌های کولاب و دنقره تاجیکستان، بازدید هیئت ایرانی از منطقه آزادکولاب، سد و نیروگاه بزرگ و قدیمی نارک، کارخانه نخریسی این شهر و چند پروژه دیگر، برگزاری جلسه هیئت مدیریت شهری مشهد با شهردار کولاب و اطلاع از ظرفیت‌ها و توانمندی‌های این شهر، ارائه گزارشی از توانمندی‌های مشهد در حوزه‌های مختلف و ظرفیت‌های ویژه این کلان شهر، اعلام آمادگی مدیریت شهری مشهد برای همکاری و تعاملات فی مابین توسط رئیس کمیسیون اقتصادی شورای شهر و مشاور عالی شهردار و... جزو برنامه‌های مفید در این حوزه بود.