دغدغه کشاورزان مشهدی برای برکت زمین

به گزارش شهرآرانیوز؛ در دهه‌های گذشته افزایش امنیت غذایی از طریق توجه به بخش کشاورزی همواره مورد توجه کارشناسان و رسانه‌ها بوده، اما در یک سال گذشته و پس از شروع جنگ در اوکراین و در نتیجه رشد قیمت موادغذایی در سطح جهانی، این مسئله در کانون توجه قرار گرفته است. در کنار این مسئله، باید به این موضوع که همواره تأمین کالا‌های اساسی از خارج و وابستگی آن به ارز به یکی از پاشنه‌های آشیل اقتصاد ایران تبدیل شده است، نیز توجه کرد.

اکنون اقتصاد کشاورزی ایران به علت وابستگی به واردات در برابر تکانه‌های ارزی به شدت آسیب پذیر است و تنها راه برون رفت از این مسئله تقویت بخش کشاورزی داخلی است. با توجه به اینکه چهاردهم دی ماه به عنوان روز جهادکشاورزی نام گذاری شده است، این مسئله بهانه‌ای شد تا با چند کشاورز و دامدار مشهد صحبت کنیم و پای درد دلشان بنشینیم و از آن‌ها بخواهیم به عنوان افرادی که بار اصلی امنیت غذایی کشور بر دوششان است، برای تقویت بخش کشاورزی و دامداری چه کار‌هایی باید انجام شود.

عشق و علاقه به تولید

حدود چهل سال است که وارد بخش کشاورزی شده است و انواع محصولات شامل غلات، حبوبات و صیفی جات را تولید می‌کند. او هم زمان دستی هم بر تولید محصولات باغی دارد. سید رضا خادم، کشاورز مشهدی، در گفتگو با شهرآرا دلیل ورود به حوزه کشاورزی را عشق و علاقه به این کار بیان می‌کند و می‌گوید: تنهاعاملی که سبب شده است تا در چهل سال گذشته با وجود فرازونشیب‌های کشاورزی، این کار را ادامه دهم، خیر و برکتی است که در این حوزه وجود دارد.

او درباره دغدغه‌هایی که در بخش کشاورزی وجود دارد، می‌گوید: در ظاهر درباره حمایت از کشاورزی حرف‌هایی گفته می‌شود، اما درعمل از این بخش چندان حمایت نمی‌شود. به عنوان مثال پارسال قیمت خرید تضمینی گندم افزایش یافت، اما در عمل افزایش تورم سبب شد تا هزینه‌های تولید بیشتر افزایش داشته باشد و کشاورزان در تأمین هزینه هایشان دچار مشکل شوند. به نظر او بهترین راهکار برای حمایت از بخش کشاورزی کنترل تورم است. خادم می‌گوید: وقتی تورم کنترل شود، این مسئله سبب می‌شود تا هزینه‌های تولید محصولات مدام بیشتر نشود و کشاورزان امکان برنامه ریزی برای تولید و عرضه محصولاتشان به بازار را داشته باشند.

تولید دست تشکل‌ها باشد

جلال قدیری یکی از دامداران مشهدی است که بیش از چهل سال در حوزه دام پروری فعالیت می‌کند. او که درس خوانده حوزه کشاورزی بوده و تخصص و تجربه را با هم همراه کرده است، درباره راهکار‌های حل مشکلات حوزه دام پروری و کشاورزی می‌گوید: بهترین راهکار برای حمایت از بخش کشاورزی و دام پروری سپردن کار‌ها به دست تشکل‌های این حوزه است. او تأکید می‌کند: کشاورزان و دام پروران به اصلاح داخل گود هستند و از ریز مشکلات و مسائل تولید آگاهی دارند.

همین مسئله سبب می‌شود تا بهتر بتوانند راهکار‌های لازم برای رفع مشکلات را ارائه دهند. از این رو اگر مسئولان خواهان بهبود و ارتقای بخش کشاورزی هستند، باید امور را به دست تشکل‌ها بدهند. او از صدور بخش نامه‌های متعدد در حوزه کشاورزی هم گلایه دارد و بیان می‌کند: گاهی بخش نامه‌ای بدون آگاهی و مشورت با تولیدکنندگان صادر می‌شود و همین مسئله برای بخش تولید مشکل ایجاد می‌کند. به عنوان نمونه، تولیدکننده روی صادرات حساب باز کرده و سعی کرده است محصولش را به دیگرکشور‌ها بفرستد، اما با صدور یک بخش نامه صادرات ممنوع می‌شود.

قدیری با بیان اینکه متأسفانه در کشور واردات بیشتر از تولید صرفه اقتصادی دارد، بیان می‌کند: این مسئله سبب می‌شود تا انگیزه فعالیت در حوزه کشاورزی کمتر شود. از این رو اگر می‌خواهیم تولید رونق بگیرد، باید سعی کنیم تا سود فعالیت‌ها به سمت تولید و نه واردات برود. وی درباره برخی مشکلاتی که اکنون با آن روبه روست، بیان می‌کند: اکنون دلال‌ها سویا را از بازار جمع کرده اند و همین مسئله سبب شده است تا دامداران با مشکلاتی روبه رو شوند. انتظار داریم تا دست دلال‌های حوزه نهاده‌ها کوتاه شود.

البته او به اتفاقات خوبی که در دهه‌های گذشته در حوزه دام پروری رخ داده است، اشاره می‌کند و می‌گوید: چهل سال پیش ۸۰ درصد لبنیات وارداتی بود، اما اکنون به همت دام پروران نه تنها نیازی به واردات نداریم، بلکه سعی می‌کنیم تا محصولاتمان را به دیگرکشور‌ها صادر کنیم. او افزایش هزینه‌های تولید شیر را یکی از مشکلات دامداران می‌داند و می‌گوید: اکنون قیمت خرید شیر از دامداران ۱۲ هزارتومان تعیین شده، درحالی که قیمت تمام شده تولید شیر برای کشاورزان ۱۵ هزارو ۷۰۰ تومان است. در چنین وضعی تولید و فروش شیر برای دامداران زیان ده است و برای حل این مشکل باید چاره‌ای اندیشیده شود.

برکت در کشاورزی است

کاشانی ملک آباد از کشاورزان مشهدی است که چندنسل او در این حوزه فعالیت داشته اند. او در گفتگو با شهرآرا با بیان اینکه پدربزرگش در حوزه کشاورزی فعال بوده و نقش بسزایی در ساخت باغ ملک آباد داشته است، می‌گوید: خودم در زمان سربازی در سپاه دانش بودم. آن زمان پدرم از من خواست که بعد از سربازی در حوزه کشاورزی مشغول به کار شوم. او گفت کشاورزی هم برکت دارد و هم به دلیل سروکارداشتن با طبیعت، خودش تفریح است و موجب آرامش روح و روان انسان می‌شود. دلیل اینکه تاکنون ۴۵ سال شغل کشاورزی را ادامه داده ام، همین خیر و برکت نهفته در این کار است.

او می‌گوید عشق و علاقه به کشاورزی سبب شده است تا پسرش نیز در دانشگاه رشته کشاورزی را انتخاب کند و حالا راه او را ادامه می‌دهد. او کمبود آب و استفاده بهینه از منابع آبی را مهم‌ترین دغدغه این روز‌های بخش کشاورزی می‌داند و می‌گوید: در چند سال گذشته افزایش ویلا‌ها در اطراف مشهد فشار زیادی به منابع آبی شهر وارد کرده و همین مسئله تأثیر منفی بر کشاورزی گذاشته است. از این رو برای حمایت از بخش کشاورزی باید فکری به حال رشد بی رویه ویلا‌ها در نواحی اطراف مشهد کرد.

او تأکید می‌کند: کشاورزان دارای پروانه بهره برداری از آب هستند و همین مسئله سبب می‌شود تا آن‌ها مجاز به بهره برداری به میزان مشخصی از منابع آبی باشند، اما باغ ویلا‌هایی که مجوز ندارند، چنین محدودیت‌هایی برای خود قائل نیستند و همین مسئله سبب استفاده بی رویه از منابع آبی مشهد شده است. از این رو برای حمایت از کشاورزی باید در حوزه استفاده بی رویه باغ ویلا‌ها از منابع آبی اقدامی شود.

۷ نسل کشاورزیم

ابوالفضل نجاتی جوانی است که به گفته خودش هفت نسل او در بخش کشاورزی فعالیت داشته اند و همین مسئله سبب ایجاد علاقه به این حوزه در او شده است. او در گفتگو با شهرآرا می‌گوید: اگر بخواهید بازدهی و سود کشاورزی را با دیگربخش‌ها مقایسه کنید، این بخش شاید سوددهی کمتری داشته باشد، اما برکتی که در این شغل است، در دیگرفعالیت‌ها کمتر دیده می‌شود. به این دلیل همچنان مانند پدرانم شغل کشاورزی را ادامه می‌دهم.

او که هم زمان با حوزه زارعت در باغداری هم فعالیت می‌کند، کاهش بوروکراسی اداری را یکی از راهکار‌های مهم برای حمایت از کشاورزی و باغداری می‌داند و می‌گوید: به عنوان مثال متقاضی دستگاه پسته پاک کنی بودم. با وجود مساعدت‌های جهادکشاورزی، بوروکراسی اداری سبب شد تا درعمل نتوانم فعالیتم را شروع کنم. اکنون فعالیتی را که می‌شد با ۵ میلیارد تومان شروع کرد، نیازمند دست کم ۱۵ میلیارد تومان سرمایه گذاری است. از این رو یکی از راهکار‌های حمایت از بخش کشاورزی، کاستن همین بوروکراسی اداری است.

وی مساعدت در شرایط پرداخت تسهیلات را هم یکی دیگر از راهکار‌های حمایت از کشاورزی بیان می‌کند و می‌گوید: در حوزه تسهیلات تأکید می‌شود که باید زمین کشاورزی سند ششدانگ داشته باشد و همین مسئله سبب می‌شود تا بخشی از کشاورزان نتوانند تسهیلات دریافت کنند. البته او می‌گوید که جهادکشاورزی در سال‌های گذشته حمایت‌های خوبی هم از کشاورزان داشته است. به عنوان مثال او که امسال متقاضی کمباین برداشت غلات بوده، توانسته است با مساعدت جهادکشاورزی در مدت کمی کمباین مدنظرش را دریافت کند.