چسب‌های زخم‌ساز

سعیده ساجدی‌نیا - فقط درد ساکنان ساختمان‌ها و خانه‌ها و مغازه‌ها نیست، زخمی است که پوست شهر را خراشیده است. قصه برچسب‌های مزاحم بر در و دیوار خانه‌ها و ساختمان ها، روایت زخم کهنه‌ای است که از سال‌ها پیش تا کنون به عنوان یکی از عوامل زشت کردن چهره سیمای شهر مورد توجه و از محور بسیاری از گله‌های مردمی بوده است. همچنان که بر اساس آماری که امین نجیب، رئیس سامانه ارتباطات مردمی ۱۳۷ در اختیارمان قرار می‌دهد، از ابتدای امسال تا کنون از ۱۲‌مورد درخواست ام‌ها برچسب‌های تبلیغاتی از سوی شهروندان وجود داشته است. به گفته امین نجیب ۴ مورد این درخواست‌ها مربوط به منطقه ۴، ۴ مورد منطقه ۹ و دیگر درخواست‌ها از سوی شهروندان مناطق یک، ۱۰، ۱۱ و ثامن بوده است.
برچسب‌های تبلیغاتی درحالی در و دیوار منازل بسیاری از شهروندان را نازیبا کرده است که بر اساس ماده ۹۲ قانون شهرداری ها، نوشتن هرنوع مطلب یا الصاق هر نوشته‌ای بر روی دیوار‌های شهر که مخالف مقررات انجمن شهر باشد ممنوع است، مگر در محل‌هایی که شهرداری برای نصب و الصاق اعلانات معین می‌کند. جالب اینکه جریمه تبلیغ‌کنندگان تا مدت‌ها حداکثر ۱۰۰۰ ریال تعیین شده است. این درحالی است که بر اساس اعلام وزارت کشور این میزان جریمه نقدی فاقد اثرگذاری پیشگیرانه لازم بوده بنابراین پیشنهاد افزایش مجازات نقدی از سوی این وزارتخانه به وزارت دادگستری برای طرح در هیأت وزیران ارائه شده است. اکنون اهمیت این موضوع تا آنجاست که اول مهر امسال سخن گوی وزارت کشور با بیان اینکه این موضوع سبب نارضایتی عمومی شده است، اعلام کرد که در این زمینه نامه‌ای به استانداران ارسال و انجام اقدامات لازم با همکاری فرمانداری و شهرداری‌ها ابلاغ شده است.

جایگاه ویژه‌ای برای برچسب‌های تبلیغاتی نداریم
مدیرکل بهبود محیط زیست خدمات شهری شهرداری مشهد درباره این موضوع می‌گوید: در گذشته جایگاه‌های ستون مانندی به همین منظور در شهر وجود داشت، اما این جایگاه‌ها اصلا مناسب نبودند و علاوه بر نازیبا کردن شهر، هزینه زیادی را به خدمات شهری تحمیل می‌کردند. به همین دلیل این جایگاه‌ها از میان برداشته شدند و اکنون نیز جایگاهی ویژه نصب برچسب‌های تبلیغاتی در شهر وجود ندارد، چرا که به طور کلی چسباندن این گونه برچسب‌ها بر در و دیوار غیرقانونی است و منظر شهری را نیز نازیبا می‌کند.
به گفته مهدی یعقوبی اکنون در مشهد فقط جایگاه‌هایی برای اجرای برنامه‌های مناسبتی و مذهبی در نظر گرفته شده است که در صورت لزوم افزایش می‌یابد. در حقیقت درخواست کنندگان می‌توانند پرده‌های مناسبتی و از این دست تبلیغاتشان را در این جایگاه‌ها نصب کنند. بر اساس صحبت‌های یعقوبی طرحی از سوی معاونت خدمات شهری به مشاور سفارش شده که بر اساس آن جایگاهی برای تبلیغات مناسبتی شهری در نظر گرفته شده، اما در چنین طرحی نیز جایی برای چسباندن برچسب‌های تبلیغاتیِ مشاغلی، چون لوله بازکنی ها، رستوران‌ها و. در نظر گرفته نشده است.

تجربه پایتخت مفید نبوده است
مدیرعامل سازمان ساماندهی مشاغل شهری شهرداری مشهد درباره امکان قرار دادن تابلو‌های اعلانات در شهر برای تبلیغات به تجربه پایتخت اشاره می‌کند و می‌گوید: درست است که در مشهد جز بیلبورد‌های تبلیغاتی فضای دیگری نداریم، اما واقعیت این است که این تابلو‌های اعلانات در تهران مانع چسباندن برچسب‌های تبلیغاتی بر روی در و دیوار خانه‌ها نشده است.
بهروز کیانی در عین حال تصریح می‌کند که تا کنون هیچ سازمان و شرکتی هم در این زمینه درخواستی نداده است تا پیگیری شود و این در حالی است که ایجاد هرگونه فرصتی برای فضا‌های تبلیغاتی بی تردید با پرداخت هزینه همراه است و شاید به همین دلیل با استقبال مواجه نشود. به گفته کیانی حتی اگر فضا‌هایی برای این گونه مسائل دیده شود، تا فرهنگ سازی نشود، ضابطه‌مند نخواهد شد، زیرا خیلی وقت‌ها شب‌ها روی تبلیغات قبلی، برچسب‌های جدیدی می‌چسبانند که پیگیری پذیر نیست.

تبلیغ کنندگان را وادار به تمیز کردن در و دیوار می‌کنیم
از آنجا که برچسب‌های تبلیغاتی همیشه هزینه‌های سرسام آوری به شهرداری تحمیل می‌کند، با مدیر برنامه ریزی و نظارت بر امور خدمات شهری شهرداری مشهد تماس می‌گیریم. علیرضا صحراگرد در پاسخ به مقدار هزینه‌ای که هر سال به این موضوع اختصاص می‌یابد، آماری ارائه نمی‌دهد و می‌گوید این آمار باید از مناطق جمع آوری شود و زمان می‌برد. صحراگرد با بیان اینکه مشهد یکی از کلان شهر‌های پیشرو در پاک سازی و نظافت آثار مربوط به برچسب‌های تبلیغاتی بوده است می‌گوید: شهروندانی که از چسباندن برچسب‌های تبلیغاتی روی دیوار‌های محله و درِ منزلشان گله دارند، می‌توانند طی تماسی با مرکز ارتباطات مردمی شهرداری (۱۳۷)، موضوع را مطرح کنند. این مرکز درخواست آن‌ها را به مسئول امور شهر ارجاع می‌دهد و پیگیری برای پاک سازی برچسب‌ها و آثار باقی مانده آن‌ها در دستور کار قرار می‌گیرد. بر این اساس ابتدا با شماره‌های تلفن بر روی برچسب‌ها تماس گرفته و از آن‌ها خواسته می‌شود برای تمیز کردن در و دیوار منزل شهروند معترض مراجعه کنند، چنانچه این همراهی صورت بگیرد که هیچ، اما در غیر این صورت شهرداری، محیط مورد نظر را پاک سازی و شست وشو خواهند کرد؛ افراد خاطی نیز به مراجع قضایی ارجاع داده
می‌شوند.